پروتکل ها و کابل کشی

فرض کنید یک سیستم اعلام حریق آدرس پذیر هوشمند نصب شده از یک برند خاص دارید و یکی از سنسورهای روی لوپ آن نیاز به تعویض پیدا کرده است. آیا می توانید از سنسورهای مشابه در برندهای دیگر برای جایگزینی آن استفاده کنید؟ برای یافتن پاسخ باید با مفهوم پروتکل آشنا شویم. پروتکل در تجهیزات الکترونیکی زبان مشترکی است که اجزای یک مدار به وسیله­ ی آن با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند. در مدار سیستم های اعلام حریق اطلاعات مانیتور شده از محیط توسط تجهیزات محیطی به وسیله­ ی همین پروتکل ها انتقال داده می شوند تا توسط پنل (و گاهی توسط خود تجهیزات محیطی) مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند. آیا پروتکل تجهیزات اعلام حریق در همه­ ی محصولات موجود در بازار یکی است؟ پاسخ این سوال منفی است. برخی از سازندگان بنا به دلایل خاص خود از پروتکل های منحصر به فردی برای ارتباط بین تجهیزات خود بهره می برند.
بیشتر سازندگانی که پنل و تجهیزات محیطی سیستم اعلام حریق (از قبیل دتکتورها، شستی ها، ماژول های واسط، آژیرها و غیره) را خود تولید می کنند از پروتکل های منحصر به فرد خود استفاده می کنند و تقریباً هیچ گاه جزئیات آن را فاش نمی کنند. به این پروتکل ها پروتکل های بسته (closed) گفته می شود. دلیل آن ها برای این کار این است که هماهنگی بین محصولات یک سازنده بیشتر از محصولات تلفیقی است. یعنی مثلاً پنل های آن ها با تجهیزات محیطی محصولات دیگر هماهنگی لازم را نخواهند داشت. ضمناً آن ها از این که محصولات شرکت های دیگر که صلاحیت های لازم برای تولید را ندارند در عملکرد کلی محصولاتشان اختلال ایجاد کند نگرانند. اما مهم ترین دلیل این کار صرفه های اقتصادی سازنده های بزرگ است. مسلما شرکتی که پنلی را به بازار عرضه می کند که به دلایل فنی و یا تجاری از سایر رقبای خود پیشتازتر است مهندسان طراح و در نهایت مصرف کنندگان را وادار می کند که از تجهیزات محیطی همان پنل در پروژهای خود استفاده کنند که به هیچ عنوان به نفع مصرف کننده نخواهد بود. چون به واسطه­ ی عدم رقابت بین تولید کنندگان تجهیزات محیطی، قیمت برای مصرف کننده بالا خواهد رفت و در زمان تامین اقلام جایگزین، به روز رسانی سیستم و انتخاب گروه های فنی تعمیر و نگهداری آن محصول امکان انتخاب دیگری نخواهد نداشت. متاسفانه پروتکل های بسته امکان تلفیق سیستم های مختلف را برای ایده های جدید از مهندسان طراح خواهد گرفت و سازندگان با توان اقتصادی پایین تر را از نوآوری های بیشتر محروم و از چرخه­ ی رقابت خارج خواهد کرد.
اما بیشتر سازندگانی که صرفاً تجهیزات محیطی را تولید می کنند، تجهیزات خود را به صورت کانونشنال تولید می کنند و یا محصولات خود را در سازگاری با برند خاصی طراحی می کنند. اغلب این سازندگان که تجهیزات محیطی خاص مانند دتکتورهای شعله (Flame)، دتکتورهای اشعه ای (Beam)، دتکتورهای گازی و یا دتکتورهای تنفسی (Air sampling) را به بازار عرضه می کنند جزئیات پروتکل های محصولات خود را ارائه می کنند. به این پروتکل ها پروتکل های باز (Open) می گویند. سازندگانی که از پروتکل های باز استفاده می کنند معتقدند که محصولات مختلف هم می توانند به خوبی و به صورت هماهنگ با یک دیگر کار کنند و حتی این امر خود می تواند یک مزیت به شمار آید. چون به سازندگان مختلف این امکان را می دهد که هر یک بر حوزه­ ی مهارتی خاص خود تمرکز نمایند. اکنون باید منتظر بمانیم که در آینده، باز هم سازندگان محصولات با پروتکل های بسته بر سیاست های کاری خود اصرار خواهند ورزید یا نه؟!

کابل­کشی سیستم اعلام حریق