سیستم اعلام حریق
سیستم اعلام حریق زنگ هشداری است که سیگنال هایی را از آلارم های مختلف سنسورها دریافت می کند ، این موارد را ارزیابی می کند و سپس اقدام مناسب را انجام می دهد. طیف گسترده ای از فن آوری های مختلف را می توان برای تشخیص آتش سوزی استفاده کرد. متداول ترین سیستم اعلام حریق دتکتورهای دود و دما هستند.
دلیل اصلی استفاده از سیستم های اعلام حریق ، تشخیص وقوع آتش سوزی در مرحله بسیار اولیه حتی بدون حضور انسان است و بنابراین سریعاً اقدامات مناسب را باید انجام داد. پس از شناسایی آتش سوزی ، یک سیگنال هشدار صوتی یا دیداری (آژیر و چراغ چشمک زن) منتشر می شود. بسته به نوع طراحی سیستم ، می توان آتش نشانی را نیز هشدار داد یا می توان سیستم خاموش کننده اتوماتیک را فعال کرد.
سیستم اعلام حریق و کاربرد آن
برای مبارزه با موفقیت در برابر آتش سوزی ، تشخیص زود هنگام آتش سوزی استفاده از سیستم اعلام حریق آدرس پذیر ضروری است اگر منبع آتش نشانی در مراحل اولیه شناسایی و خاموش نشود ، به سرعت در حال آتش سوزی شدید خواهد بود. بنابراین ، گرما و گازهای دودی ناشی از آن آزاد شده ، وظیفه آتش نشانی را برای خاموش کردن آتش در صورت غیرممکن بودن بسیار دشوار می کند.
انواع سیستم های اعلام حریق
سیستم اعلام حریق دارای سه نوع متداول زیر میباشند:
سیستم اعلام حریق متعارف
سیستم اعلام حریق وایرلس یا بیسیم
سیستم اعلام حریق آدرس پذیر
سیستم اعلام حربق متعارف
نوعی از دستگاه ها و تجهیزات خودکار اعلام حریق میباشد که سیگنال الکتریکی آنها از نوع آنالوگ (غیر دیجیتال ) میباشد این سیستمها در دو روش طراحی و اجرا میشود.
- ۱-سیستم اعلام حریق با قابلیت عملکرد آژیر یا زنگ مختص زون (زونها)
- ۲- سیستم اعلام حریق با قابلیت عملکرد همزمانی کلیه زنگ ها یا آژیرها
در این نوع سیستم اعلام حریق بر حسب نیاز به چند منطقه (زون) تقسیم میشود هر منطقه توسط دورشته کابل سیم کشی میشود که تمام تجهیزان دتکتورها اعلام حریق و شستی ها اعلام حریق به صورت موازی سربندی میشود که محض شروع آتش در ساختمان آژیر اعلام حریق تمام منطقه ها به صدا در خواهد آمد .
سیستم اعلام حریق آدرس پذیر
در این سیستم اعلام حریق آدرس پذیر تمام المان های به کار گرفته شده از قبیل دتکتور ، آژیرهااعلام حریق ، ماژولهای ورودی و خروجی اعلام حریق توسط یک کد یا آدرس منحصربه فرد بوده و کنترل پنل اعلام حریق محل مورد نظر را با همان کد یا آدرس شناسایی کرده و شرایط آن را همراه با اطلاعات توصیفی بر روی صفحه نمایشگر جهت استفاده و هدایت سریع مسئولین ایمنی یا ساکنین به نمایش میگذارد.علاوه بر موارد فوق به دلیل برخوداری این سیستم ها آدرس پذیر از امکانات ویژه سطوح مختلف ایمنی را تامین مینماید بنابراین لازم است در انتخاب برند متناسب با نوع و شرایط کاربری مطالعات لازم جهت آگاهی از امکانات و قابلیت ها آنها به عمل آید .
رایج ترین دتکتورهای سیستم اعلام حریق موجود در بازار شامل موارد زیر است:
دتکتور دود نوری
دتکتور حرارتی ثابت و متغیر
دتکتور ترکیبی چند معیار (نوری و حرارتی)
دتکتور شعله (IR و UV) آشکارسازهای دود مشتق کننده (تشخیص دود خیلی زود)
دتکتور حرارتی خطیLHD (کابل تشخیص خطی )
شستی اعلام حریق
علاوه بر انتخاب نوع مناسب سیستم اعلام حریق (دتکتور دود اعلام حریق ، دتکتور حرارت اعلام حریق ، آژیر اعلام حریق و غیره) ، روش مهندسی مناسب نیز بسیار مهم است. یک سیستم اعلام حریق با کیفیت بالا اگر که در جای اشتباه نصب شود ، به نتیجه مطلوب نخواهد رسید.
اجزا سیستم اعلام حریق
سیستم اعلام حریق آدرس پذیر و متعارف شامل مواردزیر میباشد:
دتکتور ، کنترل پنل مرکزی ،اینترفیس ها یا ماژولها ،شستی ، مونیتورینگ، آژیرها و بیم دتکتورها
دتکتورها اعلام حریق
دتکتورها اعلام حریق یا سنسور های اعلام حریق وظیفه تشخیص حریق را بر عهده دارند، این دتکتورها دارای انواع مختلفی هستند که به شرح زیر است .
- دتکتور دودی : این نوع از کاشفها در مقابل دود حاصله از آتش سوزی ها یا کند سوزی های اولیه حساس بوده و واکنش نشان میدهد . دتکتور دودی به دو نوع یونیزه و نوری (اوپتیکال )تقسیم میشود کاشف دودی یونیزه به ذرات ریز با قطر کمتر از یک میکرون دود حساس میباشد و کاشف های دودی نوری نیز به دو روش مستقیم و غیر مستقیم (با استفاده از پدیده تفرق نور ) تولید می شود که نوع دوم به دلیل حساسیت و دقت بیشتر و اعلام آلارمهای کاذب کمتر امروزه بیشتر استفاده میشود .
- دتکتور حرارتی : تشخیص این نوع دتکتور وقتی در محیطهایی که نمیتوان از دتکتور دودی استفاده کرد مانند آشپزخانه ها، پارکینگها، موتورخانه ها نیاز سنس حرارت میباشد چون دود در این محیط هست و باعث آلارمهای کاذب می شود از دتکتور حرارتی استفاده می شود که دو نوع عمومی ثابت و متغیر مورد استفاده میگردد .
- دتکتور ترکیبی :دتکتور ترکیبی نوعی از دتکتور هست که هم تشخیص حرارت و هم تشخیص دود را می دهد و در مکانهایی که نیاز به تشخیص این دو عامل آتش باشد استفاده میشود
- شستی اعلام حریق: شستی اعلام حریق با قابلیت عملکرد در زمانی کوتاه در راهروها و درب های خروجی قسمتهای خروجی و محل اجتماعات نصب شود که فشار دادن قسمت شیشه ای مخصوص سیگنالی به کنترل پنل سیستم اعلام حریق منتقل میکند و کنترل پنل اعلام خطر میکند .
- دتکتورهای گازی :این دتکتورها با استفاده از سنسورهای التروشیمیای و درنوع قدیمی از نوع فلز گداخته میزان گاز انشار شده در محیط را تشخیص می دهد و در صورت تجاوز از حد استانه جهت انجام فرآیند بعدی اعلام خطر را به کنترل پنل سیستم اعلام حریق منتقل میکند .
- اینترفیسها :در سیستم اعلام حریق در هر دو گونه آدرس پذیر و متعارف می توان از تجهیزات جانبی به نام اینترفیس یا ماژول به منظور ایجاد ارتباط و هدایت سیستم های جانبی در یک طرف مانند آسانسور پمپ های آتش نشانی، فن های فشار مثبت، اگزاست فنها و سایر تجهیزاتی که لازم است از سیستم اعلام حریق فرمان گرفته یا فرمان بدهند استفاده می شوند این قطعه میتواند در سیستم متعارف در زون و در سیستم آدرس پذیر نصب شود و بر اساس نوع آن و نحوه ارتباط با تجهیزات جانبی عمل قطع یا وصل را انجام دهند .
کنترل پنل مرکزی اعلام حریق
کنترل پنل مرکزی اعلام حریق داده ها را از سنسور های اعلام حریق جمع آوری کرده و با توجه به تنظیمات سامانه مرکزی اعلام حریق نسبت به اعلام حریق سنسور ها با توجه به تنظیمات سامانه مرکزی اعلام حریق عکس العمل های لازم را نشان می دهد.
